11 reacties | 7741x gelezen
18-01-2018 09:00

EvDelft | Vandaag de dag is Helmut Marko alom aanwezig in het paddock. Hij is een man met een verdiende reputatie voor het vinden, opleiden en promoten van enkele van de beste coureurs van het moment, waaronder Sebastian Vettel, Daniel Ricciardo en Max verstappen. Minder bekend, is dat de motorsport adviseur van Red Bull ooit zelf een veelbelovend talent was. Had het lot niet ingegrepen, op een wrede manier, zou hij - volgens veel kenners van die periode - uitgegroeid zijn tot één van de beste coureurs van zijn tijd.

Bron: Formula1.com

Helmut Marko en Jochen Rindt, allebei Oostenrijkers, waren goede vrienden en groeiden samen op. De eerste race die zij samen bezochten, was op de Nürburgring, 1961. Beiden waren ze niet toegelaten tot de universiteit. In plaats van naar huis te gaan, zijn ze naar de Nürburgring gereden. Het was een rit van een hele nacht. Ze zetten de auto in het bos neer en sliepen daarin. De volgende ochtend werden ze wakker van het geluid van Formule 1-auto's. Jochen zei meteen: "Dat is iets voor mij, dat is wat ik doen wil!" Zo zat het duo daar in het gras te luisteren naar de auto's en na een paar ronden konden ze al aan elkaar vertellen of het een Ferrari was die langsreed, een Matra, of een auto met een motor van Cosworth. Jochen was toen 19, Helmut 18.

Jochen zorgde ervoor dat het racevirus ook Helmut infecteerde. Beiden waren altijd al geïnteresseerd in race, maar hadden het zelfvertrouwen niet om het te doen. Tot het moment dat Jochen naar Engeland ging en daar succes had. Helmut besloot de gok ook te wagen, onder het mom van 'als hij het kan, kan ik het ook'. Het was echter Jochen die de eerste succesvolle Oostenrijkse coureur zou worden.

Binnen een jaar nadat Helmut Marko begon te racen, was hij een professionele coureur. En hij verdiende er geld mee. Hij racete alles wat vier wielen en een stuur had: toerwagens, prototypes, Formule 2… In 1967 startte hij in Monaco in een Formule Vee en hij won de race. Vier jaar later reed hij Formule 1 - in 1971, een jaar na de dood van Jochen Rindt. En met zijn debuut in de Formule 1 had hij één van zijn doelen behaald.

Marko reed voor het eerst op Le Mans met de Porsche 908, maar met 'het beest', de Porsche 917, wist hij de 24 uur van Le Mans te winnen. Ondanks dat, bleef Formule 1 het doel. In die tijd reden coureurs alles waar ze hun handen om het stuur konden krijgen: Jackie Stewart bijvoorbeeld reed sportwagens en Formule 1. Tijdens de Grote Prijs van Oostenrijk, dit jaar, gaf Marko nog een kleine demonstratie in de 917. Een auto, waarmee op het lange rechte stuk op Le Mans 390 kilometer per uur werd gehaald.

De dood van Jochen Rindt kwam als een klap. In het begin was Rindt een coureur die erg smeet met de auto en risico's nam, maar tegen het eind van de jaren '60 reed hij snel maar veilig. Natuurlijk was de Lotus een fragiele auto, maar Jochen wilde races winnen, kampioen worden. Toen Helmut bij de begrafenis van Jochen Rindt aanwezig was, bood Lotus hem een plaatsje aan in het team - dat door Jochen vrij was gekomen. Zo ging dat. Het leven gaat door.

Het jaar erop had Marko een ongeluk op Daytona Beach, in de kombocht. Hij reed ongeveer 300 km/u toen hij een lekke band opliep. In de tijd die het kostte om te begrijpen dat hij de auto niet op de baan kon houden en het moment dat hij de muur raakte, schoot er door zijn hoofd: "Ik had moeten stoppen met racen!" Het was ongelooflijk dat in die twee of drie seconden, je hele leven voorbij kan trekken. Marko liet weten dat hij zich zelfs enkele vriendinnetjes kon herinneren, maar, zo zei hij: "Het meest intense is toch de gedachte: 'Je bent er geweest'." Marko bleef zijn hoofd gebruiken, wetende dat de auto's waarin hij reed snel vlam kunnen vatten. Dus op het moment dat de auto de muur raakte, activeerde hij de brandblusser, waarna hij de deur open deed om niet te stikken. Later noemde hij het 'overlevingsinstinct'.

Helmut laat weten zich weinig te herinneren van zijn debuut in de Formule 1. Hij reed de eerste training op de Nordschleife, de oude Nürburgring, in de McLaren van Jo Bonnier Racing. Niet de meest geweldige plek om je debuut te maken. Hij was op dat moment in onderhandeling met zowel het team van John Surtees als met BRM. Surtees dacht dat Marko het contract al getekend had, maar dat was niet zo. Er waren dus wat problemen. Twee weken later reed Marko op de Österreichring voor BRM. Hij maakte genoeg indruk en Louis Stanley, de teambaas, vroeg hem het seizoen vol te maken.

BRM was op dat moment, al was het tanende, een team met een grote naam en een flinke geschiedenis. Bovendien werd het gesponsord door Marlboro. Het probleem van BRM was dat ze soms wel vier of vijf auto's hadden rijden tijdens de race, waardoor de voorbereiding en de afstelling niet van het hoogste niveau was. Marko deed het echter goed en al snel werkte hij zich omhoog in de coureurs hiërarchie die er bij BRM heerste. Dat leverde hem een nieuw chassis op. In die nieuwe auto zat hij 15 centimeter hoger en hoewel hij nauwelijks zijn benen kon bewegen, wilde hij per se die nieuwe auto rijden.

En toen kreeg hij dat ongeluk... Een steentje werd opgeworpen door de auto vóór hem en ging dwars door het vizier en door het oog van de Oostenrijker. Ironisch genoeg, had dit ongeluk niet zo afgelopen als hij in de oude auto had gezeten. En dat was het einde van de racecarrière van Helmut Marko.

Niet alleen was het heel erg pijnlijk, maar het oog moest gehecht worden. Knipperen was horror. Marko sliep dagen en nachten helemaal niet. Hij was ervan overtuigd dat de enige manier om te leven in de autoracerij was - en dat kon nu niet meer. Tijdens één van die slapeloze nachten realiseerde hij zich dat ook, en dan komt de echte klap. Gelukkig besefte Marko dat er zeker wel een leven is zonder dat je coureur bent. Sterker nog: Marko heeft 30 jaar lang niet in een raceauto gezeten. Met één oog racen was niet mogelijk op het hoogste niveau en Helmut wilde meedoen voor de prijzen, niet voor het meedoen zelf.

Één van de zaken die veranderden na het ongeluk van Marko, was dat de FIA nieuwe helmen met verbeterde viziers introduceerde: deze viziers waren zo goed als kogelvrij.

Hoewel Marko verging van de pijn, wist hij dat hij voorzichtig moest zijn. Hij reed op de zesde plek toen het ongeluk gebeurde, maar hij wist dat de auto, aangedreven door een BRM met 12 cilinders, propvol benzine zat. Vlak voordat hij bewusteloos raakte, wist hij nog zijn arm op te steken - ten teken dat hij een probleem had - en de auto te parkeren.

Echter laat hij weten dat hij nooit denkt aan 'wat heeft kunnen zijn'. Ironisch genoeg werd het stoeltje van Marko na zijn ongeluk gegeven aan Niki Lauda. En Niki kreeg ook het contract dat Helmut Marko had met Ferrari. Velen zijn van mening dat Marko net zo goed, zo niet beter was, dan Lauda. Lauda werd echter bij Ferrari geïntroduceerd door Marko zelf. De rest is geschiedenis: Lauda werd in 1975 en 1977 kampioen met Ferrari.

Hoewel Helmut geen advies geeft aan de coureurs over de auto's zelf - zijn ervaring met de Formule 1-auto's stamt natuurlijk uit een compleet andere tijd - is hij wel altijd bereid een coureur van tips te voorzien hoe ze het weekeinde beter kunnen indelen of aanpakken. Zo heeft hij al eens tegen een coureur gezegd dat die op vrijdag niet het snelste hoeft te zijn, maar dat de zaterdag middag veel belangrijker is.

Helmut Marko is inmiddels 50 jaar actief in de autosport. Hij heeft drie favoriete momenten: zijn overwinning in de 24 uur van Le Mans, de eerste wereldtitel van Sebastian Vettel voor Red Bull, en de eerste overwinning van Max Verstappen. Volgens de Oostenrijker waren veel mensen - zelfs binnen Red Bull - uiterst sceptisch dat hij zo snel al de jonge Nederlander in het diepe gooide, maar in zijn eerste race voor het Oostenrijkse team wist hij direct te winnen.

❮ Vorig bericht | Volgend bericht ❯